Light Dark

महात्मा गांधी अंतरराष्ट्रीय हिंदी विश्वविद्यालय, वर्धा

Mahatma Gandhi Antarrashtriya Hindi VishwaVidyalaya,Wardha

(A Central University established by an Act of Parliament in 1997)

पूरा नाम (हिंदी में) प्रो. नृपेन्द्र प्रसाद मोदी
 
पूरा नाम (अग्रेजी में) NRIPENDRA PRASAD MODI
पिता/पति का नाम HARI SHANKAR PRASAD
माता का नाम KAUSHLYA DEVI
जन्म तिथि 25/06/1958
पदनाम विभागाध्यक्ष एवं प्रोफेसर गांधी एवं शांति अध्ययन विभाग, महात्मा गांधी अंतरराष्ट्रीय हिन्दी विश्वविद्यालय, वर्धा (महाराष्ट्र)
पता/ सम्पर्क

एस-2, पुरंदर, महावीर सोसाइटी केलकरबाड़ी वर्धा -442001 (महाराष्‍ट्र)

07152-230313 (off) (res) isgsnpmodi@gmail.com
वेब पृष्ठ
विभाग गांधी एवं शांति अध्‍ययन विभाग
वेतन विवरण
शैक्षिक योग्यता

एम.ए. (राजनीति विज्ञान), एम. ए. (गांधी विचार), एम. ए. (समाजशास्‍त्र),

पी-एच.डी. (गांधी विचार) (सर्वोदय विचार में लोकनीति का स्‍वरुप एक समीक्षात्‍मक अध्‍ययन)

कैरियर प्रोफाइल

प्रोफेसर, गांधी एवं शांति अध्‍ययन विभाग म.गां.अं.हिं.वि.,वर्धा (महाराष्‍ट्र) (2013 से) एसोसिएट प्रोफेसर, अहिंसा एवं शांति अध्‍ययन विभाग,म.गां.अं.हिं.वि.,वर्धा (महाराष्‍ट्र) (2010 से) रीडर – अहिंसा एवं शांति अध्‍ययन विभाग,  म.गां.अं.हिं.वि.,वर्धा (महाराष्‍ट्र) (2007 से), लेक्‍चलर – गांधी विचार विभाग, ति.मां. भागलपुर विश्‍वविद्याल, भागलपुर (बिहार) (1997 से), लेक्‍चलर – अहिंसा एवं शांति शोध और मूल्‍य शिक्षा विभाग, पार्श्‍वनाथ विद्यापीठ करौंदी,वाराणसी (उ.प्र.) (1996-1997) 

प्रशासनिक अनुभव

2007 से 2008, प्रभारी, अहिंसा एवं शांति अध्‍ययन विभाग, म.गां.अं.हि.वि.,वर्धा।                                                                   

2009 से विभागाध्‍यक्ष, गांधी एवं शांति अध्‍ययन विभाग, म.गां.अं.हि.वि.,वर्धा। 

सदस्य- कार्य परिषद, म.गां.अं.हि.वि.,वर्धा (2007 एवं 2017)

सदस्य- विद्या परिषद, म.गां.अं.हि.वि.,वर्धा (2007 से)

अध्यक्ष-विभागीय अध्ययन मंडल

विशेषज्ञता

गांधी अध्‍ययन, राजनीति विज्ञान 

पढाया गया विषय

गांधी अध्‍ययन एवं विकास अध्‍ययन

शोध मार्गदर्शक

36 एम. फिल. अवार्ड शोधरत -03

10 पीएचडी. अवार्ड, शोधरत -08

02 पी.डी.एफ. (शोध-निर्देशन) आई.सी.एस.एस.आर.नई दिल्‍ली, शोधपूर्ण  

01 पी.डी.एफ. (शोध-निर्देशन) यू.जी.सी. नई दिल्‍ली, शोधरत 

01 पी.डी.एफ. (शोध-निर्देशन) आई.सी.एस.एस.आर.नई दिल्‍ली, शोधरत 

प्रकाशन वर्णन

पुस्‍तक : 5 प्रकाशित

  1. लोकतंत्र का विकल्‍प लोकनीति (1996) मानक पब्लिकेशन्‍स, दिल्‍ली
  2. गांधी-दृष्टि (2007) मानक पब्लिकेशन्‍स, दिल्‍ली
  3. गांधी-चिंतन (2013) नई किताब प्रकाशन, दिल्‍ली
  4. गांधी-दर्शन सामाजिक संदर्भ (2016 ) शिल्‍पायन, प्रकाशन दिल्‍ली
  5. गांधी का समर्थ भारत (2016) के. के. पब्लिकेशन, नई दिल्‍ली

शोध पत्र : अनेक राष्‍ट्रीय एवं अन्‍तर्राष्‍ट्रीय शोध पत्रिकाओं में शोध पत्र प्रकाशित, सूची संलग्‍न

  1. मार्च,(2018) पदचिन्ह, 'जनतंत्र, गणतंत्र और गांधी. यू.जी.सी. शोध पत्रिका,नं. 49359, वर्ष-1 अंक-1 ISSN 2231-1351. B-30/239 नगवां, लंका, वाराणसी (उ. प्र.) 
  2. (मई, 2017), अंतिम जन, वर्ष. 6, अंक.3, गांधी स्मृति एवं दर्शन समिति, राजघाट नई दिल्ली
  3. (28 जनवरी, 2017), मेनस्ट्रमिंग दी मारगे नाइल्ड ; मानविकी वाणिज्य एवं विज्ञान के परिपेक्ष्य में, बुक  (हिन्दी), एक दिवसीय अंतरराष्ट्रीय संगोष्ठी, अन्तर्राष्ट्रीय संगोष्ठी का प्रेसेडिंगस, लोक नेता गोपीनाथ मुंडे कला, वाणिज्य एवं विज्ञान महाविद्यालय, मंडनगढ़ रत्नागिरी (महाराष्ट्र) एवं एम.जी.ई.भी सेसाइटी का हयुमिनीटिज एवं संस्कृतिक केन्द्र, कल्याण (प.), थाने (महाराष्ट्र), न्यूमेन प्रकाशन, परभणी (महाराष्ट्र)।

 

सम्मेलन और अध्ययन गोष्ठी का आयोजन

सम्‍मेलन

  1. 24 मार्च, 2018 को "Beyound Boundaries: Gandhian Vision in the Age of Globalization" विषय पर अंतरराष्ट्रीय सम्मेलन, म.गां.अं.हि.वि.,वर्धा एवं  गांधी अध्ययन केंद्र, न्यू आर्ट्स, कॉमर्स एवं साइंस कॉलेज, वर्धा के संयुक्त आयोजन।
  2. 15 अगस्त, 2017 एकदिवसीय राष्ट्रीय संगोष्ठी, गांधी एवं शांति अध्ययन, म.गां.अं.हि.वि.,वर्धा। 
  3. (2-3 जुलाई, 2017 ) पाठ्यक्रम  निर्माण कार्यशाला, विभागाध्‍यक्ष गांधी एवं शांति अध्‍ययन विभाग, म.गां.अं.हि.वि.,वर्धा। 
  4. 31 अक्‍टूबर – 2 नवम्‍बर, 2017 40 वाँ वार्षिक अधिवेशन गांधी और भारतीय संस्कृति पर आयोजित विषय शोध प्रत्र प्रस्‍तुत, गांधी स्‍मृति एवं दर्शण समिति, राजघाट नई दिल्‍ली।
  5. 31 अक्‍टूबर – 2 नवम्‍बर, 2017 40 वाँ वार्षिक अधिवेशन में एक सत्र की अध्‍यक्षता की एवं बीज वक्‍तव्‍य दिया, गांधी स्‍मृति एवं दर्शण समिति, राजघाट नई दिल्‍ली।
  6. 2-4 दिसम्‍बर 2017, बुद्ध एवं गांधी का मार्गः विश्‍वशांति सम्‍मेलन में संघर्ष समाधान में बुद्ध एवं गांधी मार्ग, गांधी स्‍मृति एवं दर्शण समिति, राजघाट नई दिल्‍ली एवं हिमाचल प्रदेश केंद्रीय विश्‍वविद्यालय, धर्मशाला द्वारा आयोजित।
  7. 9 दिसम्‍बर, 2017 एक दिवसीय राष्‍ट्रीय संगोष्ठी ‘Liberating Social Science From Global Mindset’ विषय पर आमंत्रित वक्‍ता के रूप में भागीदारी, राष्‍ट्रीय समाज विज्ञान परिषद एवं वी. पी. एस. महिला विश्‍वविद्यालय हरियाणा का संयुक्‍त आयोजन।
  8. 23-25 फरवरी, 2018 47वाँ अखिल भारतीय सर्वोदय समाज सम्‍मेलन, सेवाग्राम आश्रम, सेवाग्राम वर्धा, महाराष्‍ट्र में भागीदारी।
  9. 21 जून, 2018, अंतरराष्‍ट्रीय योग दिवस पर आयोजित कार्यशाला 21 जून – 27 जून, 2018 में सहभागीता की, म.गां.अं.हिं.वि., वर्धा द्वारा आयोजित।
  10. (13-15 अप्रैल 2017) चम्‍पारण सत्‍याग्रह शताब्‍दी वर्ष कार्यक्रम श्रृखंला का आयोजन गांधी स्‍मृति एवं दर्शन समिति राजघाट नई दिल्‍ली एवं कृषि मंत्रालय भारत सरकार के द्वारा आयोजित कार्यक्रम में भाग लिया एवं सम्‍मानित किया गया ।
  11. (31 जनवरी 2017) चार दिवसीय राष्‍ट्रीय युवा कैम्‍प, गांधी अध्‍ययन केन्‍द्र, विरला कला, विज्ञान एवं वाणिज्‍य महाविद्यालय, कल्‍याण (महाराष्‍ट्र) में  ‘गांधीका वैश्विक परिपेक्ष्‍य’ विषय पर व्‍याख्‍यान दिया गया ।
  12. (30 जनवरी 2017) एक दिवसीय अन्‍तरानुशासनिक राष्‍ट्रीय अधिवेशन, गांधी अध्‍ययन केन्‍द्र नूतन महाविद्यालय सेलू, परभणी (महाराष्‍ट्र) विषय समकालीन भारतीय राजनीति और महात्‍मा गांधी की प्रासंगिकता’ पर महात्‍मा गांधी पर बीज व्‍यक्‍तव्‍य (की नोट एड्रेस) दिया ।
  13.  (17-18 मार्च, 2017) राष्‍ट्रीय संगोष्‍ठी, गांधी अध्‍ययन केन्‍द्र, एच.भी.पी.एम.डिग्री कॉलेज ऑफ फिजिकल एजुकेशन अमरावती, विषय-महात्‍मा गांधी और वैश्विक परिपेक्ष्‍यमें उनके विचार के उद्घाटन की अध्‍यक्षता एवं तकनीकि सत्र में व्‍याख्‍यान दिया।
  14.  (9 फरवरी -1 मार्च 2017) पुनश्‍चर्या पाठ्यक्रम (रिफ्रेसर कोर्स) म.गां. फ्यू.गु. समाज कार्य केन्‍द्र म.गां.अं.हिं.वि.,वर्धा एवं मानव संसाधन विकास केन्‍द्र रा. सं.तु. म. नागपुर विश्‍वविद्यालय नागपुर, विषय ‘गांधी दर्शन एवं ग्रामीण विकास’ पर 24.4.2017 को दक्षिण अफ्रिका में गांधी, पर संदर्भ व्‍यक्ति के रुप में व्‍याख्‍यान दिया ।
  15.  (23.02.2017) एक दिवसीय पाठ्यक्रम निर्माण कार्यशाला म.गां.फ्यू.गु.समाज कार्य केन्‍द्र एवं गांधी स्‍मृति एवं दर्शन समिति नई दिल्‍ली द्वारा आयोजित कार्यशाला में विशेषज्ञ के दायित्‍व का निर्वहन किया गया।
  16.  (28 जनवरी 2017)  एक दिवसीय अन्‍तररानुशासनिक अन्‍तर्राष्‍ट्रीय अधिवेशन, लोकनेता गोपीनाथन मुंडे कला, विज्ञान एवं वाणिज्‍य महाविद्यालय मंडनगड, रत्‍नागि‍री (महाराष्‍ट्र) विषय ‘मेनस्‍ट्री‍मींग द मागेनाइल्‍ड : पर्स पेक्टिव इन हयुमीनिटिज, कामर्स एंड सायंस’ ‘में आदिवासी, महिला : हासिए की स्थिति और गांधी-चिंतन’ पर शोध पत्र प्रस्‍तुत किया।  
अनुसन्धान परियोजना

         

  • यू.जी.सी. नई दिल्‍ली का वृहत शोध परियोजना पूर्ण (2012-2015)
  • आई.सी.एस.एस.आर.नई दिल्‍ली व्‍दारा प्रायोजित वृद्दत शोध परियोजना 2018 में पूर्ण हुआ .
पुरस्कार

2007 में ‘एशियन वीस एवार्ड्स, नेशलन आर्टिस्ट एकेडमी, प्राकृतिक सुरक्षा परिषद् गुवाहाटी द्वारा व 2011 में ‘शिक्षा रत्न पुरस्कार‘ इंडिया इंटरनेशनल फ्रेंडशिप सोसाइटी नई दिल्ली द्वारा डिप्टी स्पीकर हौल, कान्स्टीट्यूशनल क्लब नई दिल्ली में प्रदत्त।

व्यावसायिक संगठनों के साथ एसोसिएशन
  • आजीवन संदस्‍य – भारतीय गांधी अध्‍ययन समिति (1986 से ) 
  • आजीवन संदस्‍य – राष्ट्रीय सामाजिक विज्ञान परिषद (2015 से )
  • उपाध्‍यक्ष, भारतीय गांधी अध्‍ययन समिति (2014-16 एवं 2016 से 2018)                    
  • संदस्‍य, कार्य समिति भारतीय सामाजिक विज्ञान परिषद् (2015 से)       
  • समन्‍वयक, मानवाधिकार, महात्‍मा गांधी अन्‍तरराष्‍ट्रीय हिन्‍दी विश्‍वविद्यालय, गांधी हिल्‍स, वर्धा (महाराष्‍ट्र)
  • खेल अध्यक्ष, महात्‍मा गाधी अन्‍तरराष्‍ट्रीय हिन्‍दी विश्‍वविद्यालय गांधी हिल्‍स वर्धा (2015 से)
अतिरिक्त गतिविधि

भारतीय गांधी अध्‍ययन समिति की गतिविधियों में सक्रियता